Malaria

Malaria is een tropische infectieziekte, die wordt veroorzaakt door de malariaparasiet. Deze parasiet wordt door muskieten die ermee zijn besmet overgebracht.

Er zijn vier verschillende malariaparasieten die ziekte bij de mens kunnen veroorzaken en er zijn dus ook vier vormen van malaria. Malariatropica is hiervan de meest gevaarlijke en kan onbehandeld binnen enkele dagen tot weken tot de dood leiden. De andere vormen zijn minder gevaarlijk, maar kunnen na maanden tot enkele jaren nog wel koortsaanvallen veroorzaken.

Malariagebieden

Malaria komt voor in een aantal (sub)tropische gebieden. De malariagebieden bevinden zich in:

  • West-Afrika, Centraal-Afrika en Oost-Afrika
  • Delen van Zuidelijk Afrika
  • Azië
  • Midden- en Zuid-Amerika

Boven 2500 meter hoogte is de infectie over het algemeen zeldzaam.

Hoe loop je malaria op? En wat is het risico?

Iedereen die reist in risicogebieden kan de besmetting krijgen. Lange tijd reizen of verblijven in risicogebieden maakt de kans op het oplopen van infectie groter. Jonge kinderen, zwangere vrouwen, mensen zonder milt of met een miltziekte en mensen die besmet zijn met HIV/aids kunnen ernstiger ziek worden van malaria. Als je ooit malaria gehad hebt, kun je het opnieuw krijgen, wanneer je weer door een besmette malariamug gestoken wordt.

Hoe voorkom je malaria?

Malaria kan worden voorkomen door je te beschermen tegen muggenbeten en, in gebieden met een hoog risico, prefentief antimalariamiddelen te slikken. Inenten is dus niet mogelijk. Er bestaat wel een vaccin tegen besmetting, maar dit is niet geschikt voor de bescherming van reizigers. Bij een zeer laag risico kan geadviseerd worden uitsluitend antimuggenmaatregelen te nemen en dan geen antimalariamiddelen te slikken. In gebieden met een laag tot matig risico kan het meenemen van een noodbehandeling aangeraden worden.

Je kunt je tegen muggenbeten van een malariamug beschermen door de volgende maatregelen te nemen:

  • Bescherm jezelf altijd met goed bedekkende kleding: lange mouwen, broek, schoenen en sokken.
  • Gebruik op onbedekte lichaamsdelen een insectenwerend middel dat DEET bevat.
  • Zorg dat de kamers muggenvrij zijn of slaap onder een intact en goed sluitend muskietennet.
  • Een afgesloten kamer met airconditioning beschermt je tijdens de slaap tegen muggen

Anti-mug online bestellen

Medicatie tegen malaria

De maatregelen tegen malaria zijn afhankelijk van het reisdoel en de reisduur. Dat geldt ook voor de soort malariatabletten die je nodig hebt. Individuele factoren zoals de gezondheid van de reiziger spelen ook een rol.

Symptomen malaria

Wanneer je malaria hebt opgelopen, krijg je niet meteen klachten. De incubatietijd (de tijd tussen de steek en de eerste symptomen) is één tot enkele weken bij de malaria tropica. Bij de andere vormen van malaria kan de incubatietijd langer zijn, en is het mogelijk dat je een aantal weken of zelfs maanden na thuiskomst uit de tropen nog klachten kunt krijgen.
De vroege verschijnselen van malaria zijn koorts, vermoeidheid, hoofdpijn en spierpijn. De koorts is niet altijd hoog en gaat niet altijd gepaard met rillen. Een malaria-aanval kan erg op griep lijken. Verder kunnen diarree, braken en hoesten met kortademigheid voorkomen.

Behandeling malaria

Het is heel belangrijk dat je bij koorts of griepachtige verschijnselen na verblijf in een malariagebied altijd aan de mogelijkheid van malaria denkt en dat je dan ook direct een arts raadpleegt. Vertel de arts dat je recent in een malariagebied bent geweest. Malaria is goed te behandelen met antimalariamiddelen, maar het is wel belangrijk dat de behandeling zo snel mogelijk wordt gestart. Vaak is voor de behandeling een korte opname in een ziekenhuis nodig.

 

Behandeling tijdens verblijf:

  • Als je vermoedt dat je malaria hebt, moet je zo snel mogelijk je bloed op malariaparasieten laten onderzoeken door een betrouwbare arts of ziekenhuis, zodat direct met de juiste behandeling gestart kan worden;
  • Als geen arts of ziekenhuis binnen twee dagen bereikbaar is, dan kun je wanneer de ‘griep’ met koorts twee dagen aanhoudt, een noodbehandeling nemen volgens voorschrift. Zo’n noodbehandeling word je door onze verpleegkundigen voorgeschreven als je langere tijd in malariagebieden verblijft waar de medische voorzieningen schaars en/of van lage kwaliteit zijn en het malariarisico niet hoog is. Het is raadzaam om tijdens of na een noodbehandeling toch een (plaatselijke) arts te raadplegen, om er zeker van te zijn dat je klachten niet een andere oorzaak hebben en om – als het toch malaria was – na te gaan of de behandeling genoeg is geweest.

 

Behandeling na terugkeer in Nederland:

  • Ook na terugkeer in Nederland kun je, òf nog tijdens de toepassing, òf na beëindiging van de profylaxe, gedurende de daarop volgende twee maanden ‘griepachtige’ verschijnselen krijgen, al dan niet in combinatie met koorts, die op een beginnende malaria tropica kunnen duiden. Raadpleeg in dit geval je huisarts. Vermeld daarbij dat je onlangs in een malariagebied bent geweest.
  • Derdedaagse koorts, de belangrijkste andere vorm van malaria, kan maanden tot ongeveer vier jaar na beëindiging van de malariaprofylaxe nog aanvallen veroorzaken. Deze gaan gepaard met koortsaanvallen en hevige koude rillingen die heel kenmerkend om de dag terugkomen. Men spreekt van een goedaardige vorm van malaria, omdat deze zelden tot de dood leidt.
 

bekijk dit eens:

Wil je op de hoogte blijven?