Wat is ADHD – ADD?
De gedrags’verstoring” ADHD kan onderverdeeld worden in drie vormen:
1. het gecombineerde type (zowel problemen met aandacht als druk)
2. overwegend onoplettendheidstype (ook wel bekend als ADD)
3. overwegend hyperactief/impulsief
Er zijn verschillende vormen van ADHD te onderscheiden bij kinderen en jongeren:
ADHD, Het gecombineerde type
Wanneer je kind zowel problemen ervaart met de aandacht vasthouden, als impulsief en overactief handelen, kan het gecombineerde type van ADHD hiervan de oorzaak zijn.
Voorbeelden van symptomen die kenmerkend voor ADHD zijn bij kinderen en jongeren:
- vaak slordige foutjes maken
- niet goed of voor langere tijd kunnen concentreren
- makkelijk afgeleid raken
- dingetjes kwijtraken
- niet goed luisteren
- taken niet afmaken
- vaak in eigen gedachten verzonken, dagdromen
- onrustig bewegen
- niet stil kunnen zitten
- aan een stuk door kunnen praten
- rondrennen
- ongeduldig zijn
- zich opdringen in spelletjes
ADHD, Overwegend onoplettendheidstype
(ook wel bekend als ADD)
Wanneer je kind voornamelijk problemen ervaart met het vasthouden van de aandacht of concentratie, en niet zozeer met impulsief of overactief handelen, dan kan er een vorm van ADD aan de orde zijn.
Voorbeelden van kenmerken bij ADD zijn:
- vaak slordige foutjes maken
- niet goed of voor langere tijd kunnen concentreren
- makkelijk afgeleid raken
- dingetjes kwijtraken
- niet goed luisteren
- taken niet afmaken
- vaak in eigen gedachten verzonken, dagdromen
ADHD, Overwegend hyperactief/impulsief
Wanneer je kind problemen ervaart op het terrein van impulsiviteit/rusteloosheid, maar je kind niet zozeer moeite heeft met het vasthouden van de aandacht, kan een vorm van ADHD, overwegend hyperactief/impulsief hieraan ten grondslag liggen.
Kenmerken hiervan zijn:
- onrustig bewegen
- niet stil kunnen zitten
- aan een stuk door kunnen praten
- rondrennen
- ongeduldig zijn
- zich opdringen in spelletjes
Herken je jezelf of je kind in deze omschrijving of twijfel je of er bij jou of je kind sprake is van ADHD? Je kunt op verschillende manieren onderzoek laten verrichten en laten bepalen of er sprake is van een vorm van ADHD en de symptomen behandelen zodat je kind er beter mee om kan gaan.
Impact
Elke vorm van ADHD kan een behoorlijke impact op het leven van je kind hebben. De schoolprestaties kunnen lager liggen dan verwacht. Je kind kan zich onzeker gaan voelen, doordat hij vaak aangesproken wordt door de leraar op zijn gedrag, en niet altijd gewaardeerd wordt door zijn leeftijdsgenootjes.
Bron: www.deopgroeipraktijk.nl
TIPS VOOR OUDERS (algemeen)
- Bied structuur, en houd vaste en duidelijke dagelijkse routines aan.
- Zorg voor duidelijke regels en grenzen. Maak de geldende regels in huis eventueel visueel, door ze bijvoorbeeld op een grote flap te schrijven en in de keuken te hangen.
- Ondersteun je kind om dingen te onthouden door het te visualiseren: maak lijstjes in de badkamer om je kind te helpen herinneren aan de verschillende dingen die het moet doen: wassen, tanden poetsen, aankleden. Maak ook een lijstje met alles wat het moet doen in de slaapkamer.
- Geef complimenten voor positief en gewenst gedrag en negeer ongewenst gedrag.
- Stel niet te grote doelen. Bijvoorbeeld: je wilt graag dat je kind stilzit aan tafel. Begin dan klein, zoals vijf minuten stilzitten en zet er een kookwekker naast. Wanneer dit goed gaat kunt u gaan opbouwen.
- Maak gebruik van beloningssystemen. Bijvoorbeeld een krul of sticker verdienen als het lukt om vijf minuten stil te zitten. Bij tien krullen/stickers: het toetje uit mogen kiezen, bepalen welk televisieprogramma er wordt gekeken. Er kan ook ‘gespaard’ worden voor een grotere beloning: een uitje met gezin of een klein cadeau.
- Het geven van persoonlijke aandacht aan je kind is ook erg belangrijk, neem de tijd om samen een spel te doen, samen te lezen of iets anders te doen wat je kind leuk vindt.
TIPS VOOR OUDERS MET TIENERS
- Zet alarmen in de telefoon van je kind om te helpen herinneren aan bijvoorbeeld sporttrainingen.
- Help je kind om een rustige omgeving te creëren voor zijn huiswerk.
- Stel samen een schema op om het huiswerk te kunnen maken, maar ook om voldoende pauze te kunnen nemen.
- Verwacht niet teveel: ook al is je kind nu een tiener, de hersenen zijn nog lang niet uitgerijpt. Daarom kan je kind bijvoorbeeld nog niet zo goed plannen en is hij of zij ook vaker vergeetachtig.
- Onderhandel over afspraken
TIPS VOOR KINDEREN EN TIENERS
- Doe je huiswerk op een rustige plek zonder teveel afleiding om je heen.
- Voor je begint aan je huiswerk, maak een planning (eventueel met hulp).
- Begin met de meeste belangrijke vakken en werk daarna van lastig leerwerk naar het gemakkelijkere maakwerk toe.
- Deel je tijd in blokken in. Leer bijvoorbeeld drie keer een half uur met een korte pauze tussendoor (10 minuten).
- Stel jezelf na het afronden van je huiswerk een leuke beloning in het vooruitzicht.
- Werk met een agenda waarin je alle afspraken en al je huiswerk schrijft. Zet een alarm in je telefoon als je thuiskomt om jezelf te herinneren om erin te kijken.
- Activeer alarmen in je telefoon om je te herinneren aan vaste afspraken, zoals sporttrainingen.
- Zet je wekker niet te dicht bij je bed, zodat je het bed uit moet om de wekker uit te zetten. Dit helpt je makkelijker uit bed kan komen in de ochtend.
- Ga op vaste tijden naar bed en sta op vaste tijden op.
- Eet gezond en regelmatig.
TIPS VOOR LEERKRACHTEN
- Bied regels en structuur aan.
- Bied opdrachten stap voor stap aan en laat het kind checklijstjes gebruiken.
- Toets het begrip van een opdracht/instructie bij het kind. Laat het kind bijvoorbeeld de opdracht herhalen.
- Maak een opdracht zo mogelijk visueel: opschrijven of er een plaatje bij maken.
- Plak een sticker op de tafel en hierop wijzen om het kind eraan te herinneren aan het werk te blijven.
- Maak voor regels over praten gebruik van een stoplicht (groen = praten mag, oranje = alleen zachtjes overleggen, rood = stil zijn).
- Laat het kind bewegen, zodanig dat niemand het merkt: duimen draaien, hand samen persen, tenen bewegen, stilletjes uitrekken, in een zachte bal knijpen, een stukje touw vasthouden.
- Laat de leerling helpen, bijvoorbeeld door iets naar een andere leerkracht brengen, door boeken/ werkbladen uit te delen.
- Geef het kind een strategische plaats in de klas: bij leerkracht in de buurt, niet bij afleidende prikkels als ramen en zo mogelijk bij bepaalde taken met ruime afstand tot medeleerlingen. Vermijd dat dit op het kind overkomt als straf.
- Hang lesroosters, takenlijsten en regels op zichtbare plaatsen in de klas.